2021 yılından itibaren artan enflasyon oranları, mali tabloların doğru bir şekilde sunulabilmesi için enflasyon muhasebesinin yeniden uygulanmasını gerektirdi. 2023 yılında alınan kararın ardından, 2024 yılından itibaren bu muhasebe uygulaması yeniden hayata geçirildi.
Enflasyon Muhasebesi Nedir?
Enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların gerçeğe uygun bir şekilde sunulabilmesini sağlamak amacıyla kullanılan bir muhasebe yöntemidir. Bu uygulama ile varlıklar, yükümlülükler, gelirler ve masraflar enflasyon etkilerine göre düzeltilir. Vergi Usul Kanunu’na göre, enflasyon muhasebesi uygulaması sonucu yapılan düzeltmeler bazı mükellefler için vergi ödeme zorunluluğu doğurabilir.
Vergi Denetim Kurulu Kontrolleri Başlattı
Bu kapsamda, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı (VDK), enflasyon muhasebesini yanlış uygulayan veya bu uygulamayı istismar eden mükelleflere yönelik denetimler başlattı. VDK, Risk Analiz Merkezinin çalışmaları doğrultusunda, yanlış işlem yapan mükellefleri tespit ederek, bu mükelleflerin enflasyon düzeltmeleriyle ilgili açıklama yapmalarını talep etti. İzah komitelerinde yapılan görüşmeler sonucunda, yanlış uygulama yaptığını kabul eden mükellefler yeni beyannameler verdi ve enflasyon muhasebesi uygulamasındaki matrah farkı 13,5 milyar liraya ulaştı. İzahları kabul edilmeyen mükellefler ise daha detaylı incelemeye alındı.
Kontrollerin Büyütülmesi ve Artan Matrah Farkları
İlk kontrol çalışmasında yapılan hatalı işlemler belirlenen VDK, denetimlerini genişleterek farklı ölçeklerdeki mükellefleri kapsayan ikinci bir kontrol süreci başlattı. Bu süreç sonucunda, artırılması beklenen matrah farkının yaklaşık 67 milyar lira olduğu tahmin ediliyor. Şu ana kadar yapılan kontrollerde tespit edilen toplam matrah farkı ise 80 milyar lirayı aşmış durumda. VDK, bu sürecin devamında da mükelleflerin izah taleplerini alarak denetimlere devam edeceğini duyurdu.
Bakan Şimşek: “Vergi Toplamak Amacımız Değil”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yapılan bu kontrollerin amacının vergi toplamak olmadığını, enflasyon düzeltmesinin doğru şekilde uygulanmasını sağlamak olduğunu belirtti. Şimşek, “Enflasyonla mücadelede kararlılıkla yürüttüğümüz program sayesinde, dezenflasyon sürecine girmiş bulunuyoruz. Mali tabloların enflasyonun etkilerinden arındırılarak, mükelleflerin gerçek mali durumunu yansıtması gerekiyor,” ifadelerini kullandı.
Bakan Şimşek, enflasyon düzeltmesinin doğru yapılmasının, mükelleflerin ileride cezalı bir süreçle karşılaşmamalarını sağlamak adına büyük önem taşıdığını vurguladı. Ayrıca, bu uygulamanın hem vergi sisteminin sağlıklı işlemesi hem de mükellef haklarının korunması açısından önemli olduğunu söyledi.
Dezenflasyon Süreci ve Gelecek Beklentileri
Şimşek, dezenflasyon sürecindeki başarı ile birlikte, enflasyon düzeltmesi yapılmasına olan ihtiyacın ortadan kalkacağını belirtti. Ayrıca, sağlıklı mali verilerin sunulmasının, sadece işletmelerin kendisi için değil, aynı zamanda kamu maliyesi açısından da şeffaf ve güvenli bir temel oluşturacağına dikkat çekti.
Enflasyon muhasebesi uygulamasının, Türkiye’nin vergi sisteminin sağlıklı işlemesi ve mükellef haklarının korunması açısından önemli bir adım olduğu açıkça görülüyor. VDK’nın denetimleri, bu sürecin doğru şekilde işletilmesini sağlamak için kritik bir rol oynayacak.
