Japon araştırmacılar, yaşlanmadan sorumlu bir proteini tespit etti. AP2A1 adlı bu proteinin baskılanmasıyla yaşlanma sürecinin yavaşlatılması, hatta tersine çevrilmesi mümkün olabilir.
İnsanlık, sadece roman ve filmlerde değil, bilimsel çalışmalar ve teknolojik gelişmeler aracılığıyla da uzun yaşamın sırlarını çözmeye çalışıyor. Modern tıbbın sunduğu imkânlar sayesinde ortalama yaşam süresi uzasa da, yaşlanmayı tamamen durdurmak ya da tersine çevirmek yönündeki arayış hâlâ devam ediyor.
Son olarak Japonya’dan gelen bir araştırma, bu alanda umut verici bir gelişmeye işaret ediyor. Bilim insanları, insan vücudunun yaşlanmasında önemli rol oynayan bir proteini keşfetti. AP2A1 adı verilen bu proteinin etkisiz hâle getirilmesi durumunda, hücre yaşlanmasının yavaşlatılabileceği ve hatta tersine çevrilebileceği belirtiliyor.
Bu keşif sadece ömrü uzatmakla sınırlı değil; aynı zamanda birçok yaşa bağlı hastalığın önlenmesi ya da etkisinin azaltılması konusunda da yeni kapılar aralayabilir. Özellikle osteoporoz, kalp hastalıkları, Parkinson ve Alzheimer gibi nörolojik rahatsızlıklar bu kapsamda değerlendiriliyor. Hatta bazı hastalıkların, semptomlar ortaya çıkmadan önce engellenmesi bile ihtimaller arasında.
Yaşlanma sürecinde, hücrelerin işlevlerini kaybettiği ancak tamamen ölmediği bir durum olan “hücre yaşlanması” (senesens) gözlemleniyor. Bu hücreler zamanla büyüyor, ancak hareket kabiliyetlerini kaybediyorlar. Araştırma ekibine göre, bu durumun nedeni hücre içi lif yapılarının genişlemesini sağlayan proteinler olabilir.
Araştırma liderlerinden Pirawan Chantachotikul, yaşlı hücrelerdeki stres liflerinin genç hücrelere kıyasla çok daha kalın olduğunu belirtiyor. Bu da söz konusu proteinlerin hücrenin yapısal büyüklüğünü korumasına katkı sağladığını gösteriyor.
Bilim insanları, bu mekanizmadan sorumlu olan proteinin AP2A1 olduğunu belirledi. Bu protein özellikle ölüme yaklaşan hücrelerde yoğun olarak bulunuyor. Çalışmanın bir diğer yöneticisi Şinji Deguchi, yaşlı hücrelerde AP2A1 proteininin bastırılmasının hücre yenilenmesini desteklediğini, genç hücrelerde ise tam tersine, hücre ölümünü hızlandırdığını ifade ediyor.
Her ne kadar bu bulgunun klinik uygulamalarda kullanılabilmesi için zamana ihtiyaç olsa da, yaşlanma karşıtı ürünlerle kıyaslandığında çok daha köklü ve etkili bir çözüm olabileceği düşünülüyor. Zira piyasadaki birçok ürün yalnızca yaşlanmanın dış belirtileriyle savaşırken, AP2A1’in kontrol altına alınması yaşlanma sürecini temelden durdurma potansiyeli taşıyor.
