Diyabetin neden olabileceği sinir hasarı ve dolaşım bozuklukları, özellikle ayaklarda ciddi yaralara yol açabiliyor. Erken fark edilen belirtiler ve doğru bakım yöntemleriyle bu riskler büyük ölçüde önlenebiliyor.
Kan şekerinin uzun süre yüksek seyretmesiyle ortaya çıkan diyabet hastalığı, sinirleri ve damarları etkileyerek vücudun çeşitli bölgelerinde yara oluşumuna zemin hazırlıyor. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Rıza Aytaç Çetinkaya, özellikle ayaklarda görülen bu yaraların, zamanında müdahale edilmediğinde amputasyona kadar gidebilecek ciddi sağlık sorunlarına dönüşebileceğini vurguladı.
Hangi belirtiler alarm sinyali olabilir?
Diyabetik ayak yaralarının en sık görülen belirtileri arasında parmaklarda ya da ayak tabanında ağrı, hassasiyet, yanma, uyuşma, karıncalanma veya hissizlik bulunuyor. Açık yaralar, irinli akıntılar, cilt rengindeki değişiklikler, şişlik, kızarıklık ve kötü koku da dikkat edilmesi gereken işaretler arasında. Bu tür belirtiler ihmal edildiğinde enfeksiyon riski artıyor ve iyileşme süreci ciddi şekilde sekteye uğrayabiliyor.
Tedavide en önemli adım: Temizlik ve takip
Tedavi süreci genellikle yaranın türüne ve boyutuna göre değişiklik gösteriyor. Basit pansumanlardan cerrahi müdahalelere kadar uzanan bu süreçte, ilk aşama temizlik. Antiseptik solüsyonlarla yapılan nazik temizlik ve steril gazlı bezle yapılan pansumanlar enfeksiyon riskini azaltıyor. Gerekli durumlarda antibiyotik tedavisine ya da ölü dokuların temizlenmesine başvurulabiliyor. Kan akışının bozulduğu durumlarda damar açıcı tedavilerle destek sağlanıyor.
Alternatif tedaviler: Oksijenle gelen iyileşme
Giderek daha fazla kullanılan hiperbarik ve topikal oksijen tedavileri, yara iyileşmesini destekleyen önemli yöntemler arasında yer alıyor. Yüksek basınçlı oksijenle yapılan hiperbarik tedavi, vücudun enfeksiyonla savaşma kapasitesini artırırken, doğrudan yara üzerine uygulanan topikal oksijen yöntemi ise lokal inflamasyonu azaltarak ağrıyı hafifletmeye yardımcı oluyor.
Günlük bakım ve önleyici adımlar hayat kurtarıyor
Diyabet hastalarının ayaklarını her gün kontrol etmeleri, küçük kesik ya da kızarıklıkları bile ciddiye almaları büyük önem taşıyor. Ayak temizliğine dikkat etmek, doğru ayakkabı ve çorap seçmek, ayakları travmalardan korumak, sigaradan uzak durmak ve diyabete uygun beslenme düzeni oluşturmak da yaraların oluşmasını önleyici adımlar arasında. Soğuk ve sıcak havalara özel önlemler alınması da ayak sağlığının korunmasında etkili olabiliyor.
