Avokado kadar göz önünde olmasa da mantar, sağlığa etkisiyle sessiz bir süper kahraman olarak sofralarda yerini alıyor. Etli yapısı, doyurucu tadı ve şifa dolu içeriğiyle mantarlar, artık sadece garnitür değil, başrol oyuncusu.
Market raflarında sade bir görünümle yer alsa da mantarlar aslında doğanın bize sunduğu en özel hediyelerden biri. Kestane, istiridye, portobello ya da porçini… Her biri hem besin değeri hem de damakta bıraktığı tat açısından oldukça zengin. Klinik beslenme uzmanı Eva Humphries’e göre bu küçük şapkaların altında, karaciğerden beyne, bağışıklık sisteminden bağırsaklara kadar uzanan bir etki zinciri var. Üstelik süpermarket mantarlarında bile bu etkiler mevcut.
Mantar ve uzun yaşam ilişkisi var mı?
Evet, üstelik bilimsel olarak da destekleniyor. 2021 yılında ABD’de yapılan bir araştırma, düzenli olarak mantar tüketenlerin daha uzun yaşama şansına sahip olduğunu gösterdi. Bunun sırrı ise düşük kalori ve doymuş yağ oranına karşılık, yüksek vitamin, mineral ve fitokimyasal içeriğe sahip olmalarında yatıyor. Özellikle porçini ve yabani mantarlarda bol bulunan selenyum bu açıdan dikkat çekiyor.
Güneş gören mantar, D vitamini üretir mi?
Evet, büyüme aşamasında güneş ışığına maruz kalan mantarlar D vitamini üretebiliyor. Ancak bu miktar mantar türüne ve üretim yöntemine göre değişiyor. Özellikle evde mantar yetiştirenler için bu bilgi oldukça değerli olabilir.
Bağışıklık için shiitake, zihin sağlığı için aslan yelesi
Shiitake mantarında bulunan lentinan isimli beta-glukan, bağışıklık hücrelerini harekete geçiriyor. Aynı zamanda bağırsak florasını destekleyen prebiyotik etkiye de sahip. Aslan yelesi mantarı ise daha çok bilişsel sağlıkla ilişkilendiriliyor. Reading Üniversitesi’nin araştırması, bu mantarın sinir büyüme faktörünü artırabildiğini ortaya koymuş. Ancak bu alanda daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyuluyor.
En iyi nasıl tüketilir?
Eva Humphries, mantarın lezzetini ve faydasını ortaya çıkarmanın yollarını şöyle sıralıyor:
-
Kurutulmuş porçini mantarını risottolarda kullanın.
-
Portobello mantarlarını barbeküde pişirip peynirle eşleştirin.
-
Orman mantarlarını tereyağında soteleyip ekşi mayalı tostla servis edin.
-
Egzotik mantarları güveçlere, erişte sularına ekleyin.
-
Marine edilmiş istiridye mantarlarını sandviç ya da dürümlerde değerlendirin.
Mantarla tanışmaya hazırsan, şimdi mutfağa girmenin tam zamanı. Küçük bir dokunuşla büyük farklar yaratmak istiyorsan, tabağında mantara mutlaka yer ver.
