Artık sadece yaşlıların değil gençlerin de sorunu olan hipertansiyon, 20’li yaşlara hatta ergenliğe kadar indi. Modern hayat, kötü alışkanlıklar ve hareketsizlik bu gidişatı hızlandırıyor.
Hipertansiyon denince akla genellikle belli bir yaş üzerindeki insanlar gelir. Ama artık tablo değişiyor. Türkiye’de her üç kişiden biri bu sorunla mücadele ediyor. Gençler arasında da oranlar hızla artıyor. Peki bu ani yükselişin arkasında ne var?
Cevap net: günümüz yaşam tarzı.
1. Gerçekten Gençlerde Bu Kadar Yaygın mı?
Evet, son yıllarda yapılan araştırmalar 15-19 yaş aralığında bile hipertansiyonun görülme sıklığının arttığını söylüyor. Hatta bazı vakalarda lise çağındaki bireylerde bile yüksek tansiyon gözlemleniyor.
2. Peki Neden Bu Kadar Erken Başlıyor?
Prof. Dr. Murat Turfan’a göre bunun 8 temel sebebi var. Kendi deneyimlerinden de aktardığına göre, bu nedenler gençlerin farkında bile olmadan her gün karşılaştığı şeyler:
-
Obezite: Her 1 puanlık vücut kitle indeksi artışı, tansiyon riskini %7 artırıyor. Fast food alışkanlıkları, hareketsizlik bu durumu daha da körüklüyor.
-
Aşırı tuz tüketimi: Tuzun sadece yemek değil, ambalajlı gıdalarla gizlice hayatımıza sızdığını unutmamak gerek.
-
Hareketsiz yaşam: Günümüz gençliği günde saatlerce ekran karşısında. Günde 30 dakikalık yürüyüş bile riski %30 azaltabiliyor.
-
Sigara ve alkol: Sigara içen gençlerde hipertansiyon riski %20 daha fazla. Alkolde ise bu oran %40’a kadar çıkabiliyor.
-
Uyku sorunları: Uykusuzluk ve uyku apnesi, vücuttaki oksijen dengesini bozarak tansiyonu artırıyor.
-
Kafein bombaları: Kahve ve enerji içecekleri birçoğumuzun günlük rutini oldu. Ama 400 mg’dan fazla kafein, tansiyonu bir anda yukarı fırlatabiliyor.
-
Stres: Okul, sınavlar, iş kaygısı, sosyal medya baskısı… Hepsi birlikte damarları daraltıyor, stres hormonlarıyla birlikte tansiyon yükseliyor.
-
Böbrek hastalıkları: Genç hipertansiyon hastalarının %15-20’sinde altta yatan bir böbrek sorunu olduğu düşünülüyor.
3. Ne Yapmalı?
Kulağa zor gibi gelebilir ama küçük adımlar büyük fark yaratıyor:
-
Her yıl düzenli tansiyon kontrolü
-
Günde 2 fincandan fazla kahve tüketmemek
-
Paketli gıdaları azaltmak
-
Spor rutinine haftada 3 gün 30 dakika yürüyüş eklemek
-
Uyku saatlerini düzene sokmak
-
Meditasyon, nefes egzersizi, hobi edinme gibi stres yönetimi yolları
Bence şu an en kritik nokta, gençlerin “ben gencim, bana bir şey olmaz” düşüncesinden sıyrılması. Çünkü hipertansiyon genellikle belirti vermeden ilerliyor. Yani geç kalındığında iş işten geçmiş olabiliyor.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Tansiyonunuzu en son ne zaman ölçtürdünüz? Yorumlarda konuşalım.
Kaynak: Prof. Dr. Murat Turfan’ın açıklamaları, Acıbadem Kartal Hastanesi (2025)
