“Her 3 yetişkinden 1’inde görülen bu hastalık, siroza dönüşmeden fark edilmiyor!”
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç’in 25 yıllık klinik deneyimlerine göre, Türkiye’de karaciğer yağlanması görülme sıklığı son 10 yılda %300 arttı. Özellikle 30-50 yaş arasındaki çalışan kesimi tehdit eden bu sessiz hastalık hakkında bilinmesi gerekenler:
Karaciğer Yağlanması Türleri ve Nedenleri
| Tip | Oran | Ana Nedenler | Risk Grubu |
|---|---|---|---|
| Non-alkolik | %65 | Obezite, insülin direnci | Ofis çalışanları |
| Alkolik | %25 | Günde 2 kadehten fazla alkol | Erkeklerde 4 kat fazla |
| Metabolik | %10 | Diyabet, hipertansiyon | Menopoz sonrası kadınlar |
Çarpıcı Veri:
-
Obezlerin %75’inde
-
Tip 2 diyabetlilerin %60’ında
-
Metabolik sendromluların %90’ında görülüyor
Belirtiler ve Teşhis Yöntemleri
Sinsi İlerleyiş:
✓ %80 vakada hiçbir belirti yok
✓ İleri evrede sağ kaburga altında ağrı
✓ Kronik yorgunluk
Tanı Yöntemleri:
-
Ultrason (En yaygın yöntem)
-
FibroScan (Yağ miktarını ölçer)
-
MR Elastografi (En hassas yöntem)
Evreler:
-
S1: Yağlanma <%33 (Reversibl)
-
S2: %33-66 (Yaşam tarzı değişikliği şart)
-
S3: >%66 (Siroz riski yüksek)
Önlem ve Tedavi Stratejileri
1. Beslenme Önerileri:
-
Yasaklılar:
✗ Rafine şeker
✗ Trans yağlar
✗ İşlenmiş etler -
Önerilenler:
✓ Enginar
✓ Zerdeçal
✓ Avokado
2. Egzersiz Reçetesi:
-
Haftada 150 dakika orta tempolu yürüyüş
-
Haftada 2 direnç antrenmanı
3. Takviyeler:
✓ Omega-3 (Günde 1000 mg)
✓ E vitamini (Doktor kontrolünde)
✓ Silimarin (Deve dikeni ekstresi)
Prof. Dr. Bilgiç’ten Kritik Uyarı:
“Karaciğer yağlanması olanların %7’si 10 yıl içinde siroz oluyor. Basit bir kan testi (ALT/AST) ve ultrasonla erken teşhis mümkün.”
Vaka Örneği:
“Ofis çalışanı 38 yaşındaki hastamız, 6 ayda %8 kilo verip düzenli yürüyüşle S2 evresinden tamamen kurtuldu.”
Risk Testi:
Aşağıdakilerden 3’ü sizde varsa acilen tarama yaptırın:
-
Bel çevresi >94 cm (E), >80 cm (K)
-
Açlık kan şekeri >100 mg/dL
-
Trigliserid >150 mg/dL
-
HDL <40 mg/dL
