Kurban, dinimizde Allah’a yakınlaşma niyetiyle kesilen hayvandır. Her yıl Kurban Bayramı’nda yerine getirilen ve vacip olan bu ibadet, hem bir sembol hem de bir sosyal yardımlaşma aracıdır.
Kurbanın Dini Temeli Neye Dayanır?
Kurban ibadetinin kökeni, Hz. İbrahim ile oğlu Hz. İsmail arasındaki o meşhur sınavla başlar. Hz. İbrahim, rüyasında Allah’ın oğlunu kurban etmesini istediğini görür ve bu emri yerine getirmeye karar verir. Oğlunun da teslimiyetiyle birlikte kurban edilmek üzereyken, Allah tarafından bir koç indirilir ve bu olayın anısına kurban ibadeti vacip kılınır.
Kur’an-ı Kerim’de Hac Suresi’nin 37. ayetinde şöyle buyrulur:
“Onların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşır; Allah’a ulaşan yalnızca sizin takvanızdır…”
Bu ayet, kurbanın özünde bir teslimiyet ve Allah’a yakınlaşma amacı taşıdığını vurgular.
Kimler Kurban Kesmekle Yükümlüdür?
Kurban, dinen zengin sayılan, yani temel ihtiyaçlarının dışında nisap miktarı mala (80.18 gram altına eşdeğer) sahip olan her Müslüman’a vaciptir. Kurban ibadeti, akıl sağlığı yerinde, ergenlik çağına ulaşmış ve mukim olan (yolcu olmayan) kimselere farz değildir ama vacip olanlara düşen bir sorumluluktur.
Kurbanlık Hayvanlar Hangileridir?
Kurban; koyun, keçi, sığır ve deve gibi belli başlı hayvanlardan olur. Hayvanın sağlıklı, kusursuz, belirli bir yaşa ulaşmış ve kurbanlık şartlarına uygun olması gerekir.
-
Koyun ve keçi en az 1 yaşında,
-
Sığır ve manda en az 2 yaşında,
-
Deve ise en az 5 yaşında olmalıdır.
Kurban Nasıl Kesilir?
Kurban, bayramın ilk üç gününde (hanefilere göre ilk üç, diğer mezheplerde dört güne kadar) sabah namazından sonra ve bayram namazından sonra olmak üzere, belirli vakit aralıklarında kesilir. Kesim esnasında hayvana eziyet edilmemesi, ehil bir kişi tarafından, besmele çekilerek usulüne uygun bir şekilde boğazlanması gerekir.
Et Nasıl Dağıtılır?
Kurban eti üçe ayrılır:
-
Bir kısmı ihtiyaç sahiplerine,
-
Bir kısmı yakın çevre ve komşulara,
-
Bir kısmı ise kurban kesen kişi ve ailesine ayrılır.
Ancak dileyen kişi, tamamını ihtiyaç sahiplerine dağıtarak daha fazla hayır kazanabilir.
Kurban Sadece Et Dağıtmak mı Demektir?
Hayır. Kurban aynı zamanda kişinin Allah’a bağlılığını, malıyla da imtihan edilmesini, paylaşmayı, infakı ve toplumsal dayanışmayı ifade eder. Fakir sofralarına et girmesini sağlar, yardımlaşmanın en somut halini yaşatır. Modern dünyada, hayvan kesimi yerine başka yardımlar yapılabilir mi sorusu sıkça sorulsa da, İslam alimlerinin büyük çoğunluğu, ibadetin şekliyle sabit olduğunu ve kurban kesilmeden yerine getirilmiş olmayacağını vurgular.
Vekaletle Kurban Kesimi Caiz midir?
Evet. Özellikle günümüzde yardım kuruluşları veya vakıflar aracılığıyla başkalarına vekalet verilerek kurban kesilmesi caizdir. Önemli olan, kişinin niyetinin samimi olması ve kurbanın şartlarına uygun şekilde kesilmesidir.
Kurban Modern Dünyada Ne Anlama Geliyor?
Günümüzde kurban, sadece dini bir vecibe değil; aynı zamanda küresel yardımlaşmanın da sembolü haline gelmiştir. Afrika, Asya, Orta Doğu gibi bölgelerde yapılan kurban bağışları, milyonlarca insana et ulaştırmaktadır. Böylece hem dini görev yerine getirilmekte hem de insanlığa katkı sağlanmaktadır.
