Günümüzde pek çok kişi kilo vermeye çalışırken göz ardı ettiği önemli bir engelle karşı karşıya: Stres. Yoğun hayat temposu içinde stres sadece ruhsal değil, fiziksel olarak da kilo verme sürecini sabote eden gizli bir aktör haline geliyor.
Kilo verememenin nedeni bazen yediğiniz yemekler değil, düşündüğünüz şeyler olabilir. Günlük hayattaki baskılar, iş stresi, maddi kaygılar ya da sosyal ilişkilerdeki sorunlar vücudu alarm durumuna geçiriyor. Bu da doğrudan metabolizmayı etkiliyor. Stres altında çalışan vücut, tehdit algısıyla savunma moduna geçiyor ve kortizol hormonunu salgılıyor.
Kortizol Artarsa, Yağlar Kalır
Stanford Üniversitesi’nden Dr. Mary Teruel’in yürüttüğü bir çalışma, kronik stresin vücudu yağ hücreleri üretmeye ittiğini kanıtladı. Araştırmada, sürekli stres altındaki farelerin vücut yağlarının iki katına çıktığı gözlemlendi. Harvard’dan Dr. Uma Naidoo ise bu durumu şöyle özetliyor: “Kortizol hem iştahı artırıyor hem de özellikle şekerli ve kalorili yiyecekleri cazip kılıyor.”
Bu noktada stresin sadece ruh halini değil, aynı zamanda hormonal dengeleri de sarstığı görülüyor. Artan kortizol seviyesi insülin direncini tetikliyor, metabolizmayı yavaşlatıyor ve kilo vermeyi zorlaştırıyor. Kısacası stres, vücudu enerji tasarrufu moduna alarak kilo verme çabalarını boşa çıkarabiliyor.
Duygular Tabağımıza Yansıyor
Stresle başa çıkamayan bireyler genellikle duygusal yeme eğilimi gösteriyor. Yani kişi, fiziksel açlıktan ziyade zihinsel baskılara tepki olarak yiyor. Dopamin salınımıyla geçici bir rahatlama sağlansa da, uzun vadede bu alışkanlık fazla kilolarla geri dönüyor.
Peki Ne Yapmalı?
Uzmanlara göre stresle mücadelede atılacak ilk adım, yaşam tarzını yeniden gözden geçirmek. Imperial College London’dan Dr. Barbara Hameed, stresle baş etmenin sadece psikolojik bir süreç değil, biyolojik bir uyum sorunu olduğunu belirtiyor. Günde 10 dakikalık meditasyon, kaliteli bir uyku ve haftada birkaç gün egzersiz, bu uyumu sağlamada kilit rol oynuyor.
Ayrıca beslenme düzeni de bu dengeyi desteklemeli. Tek tip diyetlerden uzak durulmalı, Akdeniz diyeti gibi tüm besin gruplarını kapsayan dengeli modeller tercih edilmeli. Lifli gıdalar ve su tüketimi artırılmalı. Haftalık direnç antrenmanları, metabolizmayı hızlandırmak için birebir.
Kilo Vermek İçin Stresi Yönetin, Tartıyla Barışın
Stres, diyetin görünmeyen yüzü. Tartıdaki rakamlar bir türlü düşmüyorsa belki de önce zihinsel yükleri hafifletmek gerekiyor. Duygusal yeme davranışlarını fark etmek, meditasyonla nefes almak ve uyku düzenini oturtmak, sadece bedeninizi değil zihninizi de yeniden şekillendirir.
