Çocukları bağımsız bir şekilde büyütmek, sağlıklı bir şekilde gelişmeleri için kritik bir adımdır. Ancak, çoğu zaman, yardım almak ve istemek, bağımsız olmanın tam tersi gibi görülebilir. Oysa yardım istemek, özgüvenin ve bağımsızlığın önemli bir bileşenidir. Yardım istemek, bir insanın sorunları aşması ve zorlukların üstesinden gelmesi için gerekli bir beceridir. Peki, çocuklarınıza bu beceriyi nasıl kazandırabilirsiniz?
Bağımsızlık Nedir?
Bağımsızlık sadece tek başına bir iş yapmak anlamına gelmez. Bağımsızlık, birçok beceriyi içerir:
-
Dengelilik ve Özdenetim: Kendi davranışlarını yönetebilme yeteneği.
-
Dayanıklılık: Zorluklarla başa çıkabilme ve pes etmeme.
-
Problem Çözme Becerileri: Zorluklarla karşılaştığında alternatif çözümler bulabilme.
-
Kişisel Sorumluluk: Kendi hayatının sorumluluğunu almak.
-
Başarı ve Etkinlik: Kendi başarılarına ulaşmak.
-
Pratiklik: Hayatın getirdiği gereklilikleri yerine getirebilme.
-
Bilgi ve Sistem Anlayışı: Bir şeyler öğrenmek ve başkalarından yardım almak.
Bağımsızlık, sadece tek başına bir şeyleri yapabilmekle değil, doğru zamanda doğru yardımı alabilme becerisiyle de ilgilidir. Yardım almak, aslında daha güçlü ve bağımsız bir birey olmanın anahtarıdır.
Çocukları Geri Tutan Tutumlar
Çocukların yardım istemekten kaçınmasının bazı yaygın sebepleri vardır. İşte bunlardan bazıları ve karşıt düşünceler:
-
“Aptal gibi görüneceğim.”
Karşıt düşünce: Akıllı çocuklar, ne zaman ve nasıl yardım isteceklerini bilirler. -
“Karşımdaki insanlar benimle dalga geçer.”
Karşıt düşünce: Yardım istemek, genellikle alay konusu olmaz; insanlar başkalarına yardım etmeyi sever. -
“Her şeyi bilmem gerekiyor.”
Karşıt düşünce: Her şeyi bilmek imkansızdır. Yardım alarak daha hızlı ve etkili öğrenebilirim. -
“Bunu bilmem lazım.”
Karşıt düşünce: Bazen unuturum, ancak öğrendiğimde hatırlamaya karar verebilirim. -
“En iyisi olmam lazım.”
Karşıt düşünce: En başarılı insanlar, hatalarından ders çıkararak ilerler. -
“Aptal hissetmek istemiyorum.”
Karşıt düşünce: Yardım istemek, çaresiz ve hayal kırıklığına uğramak yerine daha rahatlatıcıdır.
Evde Yardım İsteme Davranışını Modellemek
Çocuklara yardım istemeyi öğretmek, evde başlar. Kendi davranışlarınıza bakın ve çocuklarınıza nasıl bir model sunacağınızı değerlendirin. Yardım istemek, sadece onlara bir şeyler öğretmek değil, aynı zamanda onlara bir davranış biçimi sunmaktır. İşte çocuklara yardım etmenin bazı yolları:
-
Planlayıcı Rolü: “Bu işe yaramazsa, yedek planınız nedir?”
-
Teknik Destek: “Bir sorunuz varsa, bana her zaman sorabilirsiniz.”
-
Yardımcı: “Mikserin çalışmasını sağlayacağım ve kek kalıplarını fırına koyacağım.”
-
Müfettiş: “Tamam çocuklar, bisikletinize binmeden önce gelip beni kontrol edin.”
-
Gözetmen: “İlerlemenizi takip etmek için gölgede olacağım.”
-
Hayran: “Bitirdiğinde beni almaya gel. Ne yaptığını görmek istiyorum.”
-
Ulaşım: “Eğer yorulursanız veya bir şey yolunda gitmezse beni arayın.”
Yardım istemek için başkalarını suçlamamak, onları eleştirmemek ve alay etmemek önemlidir. Çocuklara yardım etmek, bir süreçtir ve bu süreci desteklemek, onların özgüven kazanmalarını sağlar.
Alanı Genişletmek
Yardım istemek, sadece ebeveynlerden değil, aynı zamanda çevredeki diğer insanlardan da gelebilir. Çocukların öğretmenlerinden, koçlarından veya başkalarından yardım istemelerini teşvik edin. Ayrıca, rol yapma ve pratik yaparak, çocuğunuzun yardım almak konusunda daha rahat hissetmesini sağlayabilirsiniz.
Yardım İstemek ve Almak, Çocukların Güvenliğini Sağlar
Yardım istemek, çocukların duygusal ve fiziksel güvenliğini sağlar. Eğer bir çocuk zor bir durumda kalırsa veya yardıma ihtiyacı olursa, yardım istemek, o çocuğun hayatını kurtarabilir. Bu, özellikle tehlikeli durumlar, kaybolma veya acil sağlık sorunları gibi durumlar için geçerlidir. Yardım istemek, çocukların hayatı daha sağlıklı bir şekilde yönetmelerini sağlar.
Çocuklar, yardım istemek ve almak konusunda cesaretlendirildiğinde, bağımsızlıklarını inşa edebilirler. Yardım istemek, onları zayıf yapmaz, aksine güçlü kılar. Çocuklarınıza bu beceriyi kazandırmak, onların daha özgüvenli, dayanıklı ve başarılı bireyler olmalarını sağlar. Çocuğunuzun bağımsız bir yetişkin olma yoluna girmesine yardımcı olmak için yardım istemek konusunda onları model alarak ve teşvik ederek önemli bir rol oynayabilirsiniz.