Psikolojik bütünlük bozulduğunda ortaya çıkan çatlaklar, artık nörobilim destekli bir terapiyle onarılabiliyor. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, insan beynini yeniden yapılandıran ve kişiye kendi kendini tedavi etme becerisi kazandıran bu tekniğin detaylarını paylaştı.
Neden bazı insanlar aynı olay karşısında yıkılırken bazıları güçlenerek çıkıyor?
Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü ve Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a göre yanıt, beynimizin çocuklukta şekillenen “algoritmalarında” gizli. Tarhan, “Beyin, çocukluktan beri öğrendiği kalıplara göre otomatik tepkiler veriyor. Yeni terapi teknikleri, bu algoritmaları düzenleyerek bireyin zihinsel yapısını kökten değiştiriyor” diyor.
Pozitif Psikoloji 2.0 ve öz şefkat yaklaşımı
Tarhan’ın üzerinde durduğu yöntem, pozitif psikolojinin gelişmiş bir versiyonu olan “Pozitif Psikoloji 2.0”. Bu terapi, negatif yönleri bastırmak yerine bireyin güçlü yanlarını harekete geçiriyor. Gardner ölçeği ile kişinin iç dünyasına yolculuk yapması sağlanıyor; öz şefkat, farkındalık ve içsel düzenlemeyle çatlaklar onarılıyor. Tarhan, “Buradaki amaç kişiye dışarıdan çözüm sunmak değil, içeriden çözüm üretmeyi öğretmek” diyor.
Terapiyle yapay zekâ benzerliği şaşırtıyor
İnsan beynindeki öğrenme sistemlerinin, yapay sinir ağlarına benzediğini belirten Tarhan, bu terapinin de beynin “yeniden kodlanmasını” sağladığını söylüyor. 2024 Nobel Fizik Ödülü’nün bu alanda çalışan bilim insanlarına verilmesi, yöntemin bilimsel zemininin güçlendiğinin bir göstergesi.
Kimler fayda görüyor?
Bu teknik anksiyete, bağımlılık ve ilişki problemlerinde etkili sonuçlar veriyor. Tarhan, “Bazı hastalarda tek bir seansta bile fark yaratabiliyor. Ama daha derin psikiyatrik vakalarda önce biyolojik altyapının düzeltilmesi gerekiyor” diyerek yöntemin sınırlarını da açıkça ortaya koyuyor.
Terapiste bağımlılığı azaltıyor
Pozitif psikoterapi, hastaya sadece iyileşmeyi değil, iyileşme sürecini yönetmeyi de öğretiyor. Tarhan’ın ifadesiyle: “Kişi kendi iç dünyasının terapisti olmayı öğreniyor. Bu da uzun vadede bağımsızlığı ve psikolojik dayanıklılığı artırıyor.”
